Türkiye’nin ilk kadın bakanı Türkan Akyol

Türkiye’nin ilk kadın bakanı ve aynı zamanda ilk kadın rektörü olan Türkan Akyol, 12 Ekim 1928 tarihinde İstanbul’da doğdu. Annesi Remziye Hanım, babası ise Tümgeneral Rüştü Pekdemir’dir. Babasının kurmay subay olması nedeniyle, Türkiye’nin bir çok farklı yerinde yaşadı ve bu nedenle öğrenimini farklı okullarda aldı.

Lise yıllarına geldiğinde, babasının tekrar İstanbul’a tayini sayesinde Erenköy Kız Lisesinde eğitim gördü ve 1947 yılında mezun oldu. Aynı yıl Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesine girdi ve 1953 yılında mezun oldu. Okuldan ayrılmadı, asistan olarak çalışmaya başladı. Dahiliye, Göğüs Hastalıkları Uzmanlığı çalışmaları yaptı. 1956 yılında göğüs hastalıkları uzmanı oldu. Türkiye’nin veremle savaşında, göğüs hastalıkları alanında tıp fakültesinde uzun yıllar görev yaptı.

Fransa ve Hollanda’da kısa dönem burslu olarak çalışan Akyol, 1959’dan 1962’ye kadar New York’taki Albert Einstein Tıp Fakültesinde solunum fizyolojisi ile ilgilendi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi olarak 1965’te doçent oldu. 1970’te profesörlük unvanını aldı.

49 yıl sonra İlk kadın bakan oldu

Prof. Dr. Türkan Akyol, 25 Mart 1971′de 1. Nihat Erim hükümetinde Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına atanarak Türkiye’nin ilk kadın bakanı oldu. Ancak seçilmiş değil, partiler üstü bağımsız atanmış bir bakandı. Böylece Türkiye’de bakan olan ilk kadın oldu. 13 Aralık 1971′de görevinden istifa ile ayrılıp tekrar Ankara Üniversitesi’ne döndü.

Türkiye’nin ilk kadın rektörü

31 Mayıs 1980’de Ankara Üniversitesi’ne Rektör seçildi. Böylece Türkan Akyol, Türkiye’deki ilk kadın rektör ünvanını da aldı. 1982 yılında çıkartılan YÖK Kanunu’na karşı çıktı ve rektörlük görevinden istifa etti. Tekrar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki öğretim üyeliği görevine geri döndü.

Politikaya Dönüş

Her ne kadar uzun sğre bakanlık yapmasa da, bir dönem politikanın içinde kandini bulmuştu. Bu nedenle, Erdal İnönü’nün davetini kabul etti ve 1983 yılında Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP)’in kurucuları arasına katıldı. Partinin Genel Başkan Yardımcılığı görevini bir süre sürdürdü.

3 Kasım 1985’te Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi’nin birleşmesi ile kurulan Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) kadrolarına da katıldı. 29 Kasım 1987′de 18. Dönem milletvekilliği seçimlerinde İzmir Milletvekili seçildi. Bu dönem sonunda milletvekilliğinden ayrılıp tekrar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyeliği görevine döndü. Ancak, çok uzun sürmedi. 1992 yılında Erdal İnönü’nün Başkan Yardımcısı olduğu Demirel hükümetinde Devlet Bakanı olarak dışardan atandı. Bu son görevinde yaklaşık üç yıl sürdürdü.

89 yıllık ömründe hep çalıştı

Prof. Dr. Türkan AKYOL akademik ve siyasi görevleri dışında birçok dernek ve kurumda sosyal faaliyetlerde bulundu. Bunlardan en önemlileri WHO (World Health Organization) Avrupa Bölgesi şeref üyeliği ve dört sene yaptığı Sosyalist Enternasyonal Kadın Kolu başkan yardımcılığıdır. Ayrıca
Verem Savaş Derneği, Göğüs Hastalıkları ve Fizyolojisi Derneği’nde aktif çalışmaları olmuştur.

Türkan Akyol, 1955’te evlendiği okul arkadaşı, meslektaşı Prof. Dr. Turhan Akyol ile 62 yıl boyunca yaşamı paylaştı, 2 erkek çocuk, 4 torun sahibi oldu.

Peyman Türkan Akyol, 7 Eylül 2017’de tedavi gördüğü Hacettepe Üniversitesi hastanesinde 89 yaşında iken hayatını kaybetti